37-الصّافات : منظم ساختن صفوف

سورة الصافات

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

سوگند به (فرشتگان) صف‏کشیده (و منظم) (1)

و به نهی‏کنندگان و (بازدارندگان) (2)

و تلاوت‏کنندگان پیاپی آیات الهی... (3)

که معبود شما یگانه است; (4)

پروردگار آسمانها و زمین و آنچه میان آنهاست، و پروردگار مشرقها! (5)

ما آسمان نزدیک ( پایین) را با ستارگان آراستیم، (6)

تا آن را از هر شیطان خبیثی حفظ کنیم! (7)

آنها نمی‏توانند به (سخنان) فرشتگان عالم بالا گوش فرادهند، (و هرگاه چنین کنند) از هر سو هدف قرارمی‏گیرند! (8)

آنها به شدت به عقب رانده می‏شوند; و برای آنان مجازاتی دائم است! (9)

مگر آنها که در لحظه‏ای کوتاه برای استراق سمع به آسمان نزدیک شوند، که «شهاب ثاقب س‏ذللّه آنها را تعقیب می‏کند! (10)

از آنان بپرس: «آیا آفرینش (و معاد) آنان سخت‏تر است یا آفرینش فرشتگان (و آسمانها و زمین)؟! ما آنان را از گل چسبنده‏ای آفریدیم! (11)

تو از انکارشان تعجب می‏کنی، ولی آنها مسخره می‏کنند! (12)

و هنگامی که به آنان تذکر داده شود، هرگز متذکر نمی‏شوند! (13)

و هنگامی که معجزه‏ای را ببینند، دیگران را نیز به استهزا دعوت‏می‏کنند! (14)

و می‏گویند: «این فقط سحری آشکار است! (15)

آیا هنگامی که ما مردیم و به خاک و استخوان مبدل شدیم، بار دیگر برانگیخته خواهیم شد؟! (16)

یا پدران نخستین ما (بازمی‏گردند)؟!» (17)

بگو: «آری، همه شما زنده می‏شوید در حالی که خوار و کوچک خواهید بود! (18)

تنها یک صیحه عظیم واقع می‏شود، ناگهان همه (از قبرها برمی‏خیزند و) نگاه می‏کنند! (19)

و می‏گویند: «ای وای بر ما، این روز جزاست!» (20)

(آری) این همان روز جدایی (حق از باطل) است که شما آن را تکذیب می‏کردید! (21)

(در این هنگام به فرشتگان دستور داده می‏شود:) ظالمان و همردیفانشان و آنچه را می‏پرستیدند... (22)

(آری آنچه را) جز خدا می‏پرستیدند جمع کنید و بسوی راه دوزخ هدایتشان کنید! (23)

آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند! (24)

شما را چه شده که از هم یاری نمی‏طلبید؟! (25)

ولی آنان در آن روز تسلیم قدرت خداوندند! (26)

(و در این حال) رو به یکدیگر کرده و از هم می‏پرسند... (27)

گروهی (می‏گویند: «شما رهبران گمراهی بودید که به ظاهر) از طریق خیرخواهی و نیکی وارد شدید اما جز فریب چیزی در کارتان نبود)!» (28)

(آنها در جواب) می‏گویند: «شما خودتان اهل ایمان نبودید (تقصیر ما چیست)؟! (29)

ما هیچ گونه سلطه‏ای بر شما نداشتیم، بلکه شما خود قومی طغیانگر بودید! (30)

اکنون فرمان پروردگارمان بر همه ما مسلم شده، و همگی از عذاب او می‏چشیم! (31)

ما شما را گمراه کردیم، همان گونه که خود گمراه بودیم! (32)

(آری) همه آنها ( پیشوایان و پیروان گمراه) در آن روز در عذاب الهی مشترکند! (33)

ما این گونه با مجرمان رفتار می‏کنیم! (34)

چرا که وقتی به آنها گفته می‏شد: «معبودی جز خدا وجود ندارد»، تکبر و سرکشی می‏کردند... (35)

و پیوسته می‏گفتند: «آیا ما معبودان خود را بخاطر شاعری دیوانه رها کنیم؟!» (36)

چنین نیست، او حق را آورده و پیامبران پیشین را تصدیق کرده است! (37)

اما شما (مستکبران کوردل) بطور مسلم عذاب دردناک (الهی) را خواهید چشید! (38)

و جز به آنچه انجام می‏دادید کیفر داده نمی‏شوید، (39)

جز بندگان مخلص خدا (که از این کیفرها برکنارند)! (40)

برای آنان ( بندگان مخلص) روزی معین و ویژه‏ای است، (41)

میوه‏ها(ی گوناگون پر ارزش)، و آنها گرامی داشته می‏شوند... (42)

در باغهای پر نعمت بهشت; (43)

در حالی که بر تختها رو به روی یکدیگر تکیه زده‏اند، (44)

و گرداگردشان قدحهای لبریز از شراب طهور را می‏گردانند; (45)

شرابی سفید و درخشنده، و لذتبخش برای نوشندگان; (46)

شرابی که نه در آن مایه تباهی عقل است و نه از آن مست می‏شوند! (47)

و نزد آنها همسرانی زیبا چشم است که جز به شوهران خود عشق نمی‏ورزند. (48)

گویی از (لطافت و سفیدی) همچون تخم‏مرغهایی هستند که (در زیر بال و پر مرغ) پنهان مانده (و دست انسانی هرگز آن را لمس نکرده است)! (49)

(در حالی که آنها غرق گفتگو هستند) بعضی رو به بعضی دیگر کرده می‏پرسند... (50)

کسی از آنها می‏گوید: «من همنشینی داشتم... (51)

که پیوسته می‏گفت: آیا (به راستی) تو این سخن را باور کرده‏ای... (52)

که وقتی ما مردیم و به خاک و استخوان مبدل شدیم، (بار دیگر) زنده می‏شویم و جزا داده خواهیم شد؟!» (53)

(سپس) می‏گوید: «آیا شما می‏توانید از او خبری بگیرید؟» (54)

اینجاست که نگاهی می‏کند، ناگهان او را در میان دوزخ می‏بیند. (55)

می‏گوید:«به خدا سوگند نزدیک بود مرا (نیز) به هلاکت بکشانی! (56)

و اگر نعمت پروردگارم نبود، من نیز از احضارشدگان (در دوزخ) بودم! (57)

(سپس به یاران خود می‏گوید: ای دوستان!) آیا ما هرگز نمی‏میریم (و در بهشت جاودانه خواهیم بود)، (58)

و جز همان مرگ اول، مرگی به سراغ ما نخواهد آمد، و ما هرگز عذاب نخواهیم شد. (59)

راستی این همان پیروزی بزرگ است! (60)

آری، برای مثل این، باید عمل‏کنندگان عمل کنند! (61)

آیا این (نعمتهای جاویدان بهشتی) بهتر است یا درخت (نفرت‏انگیز) زقوم؟! (62)

ما آن را مایه درد و رنج ظالمان قرار دادیم! (63)

آن درختی است که از قعر جهنم می‏روید! (64)

شکوفه آن مانند سرهای شیاطین است! (65)

آنها ( مجرمان) از آن می‏خورند و شکمها را از آن پر می‏کنند! (66)

سپس روی آن آب داغ متعفنی می‏نوشند! (67)

سپس بازگشت آنها به سوی جهنم است! (68)

چرا که آنها پدران خود را گمراه یافتند، (69)

با این حال به سرعت بدنبال آنان کشانده می‏شوند! (70)

و قبل از آنها بیشتر پیشینیان (نیز) گمراه شدند! (71)

ما در میان آنها انذارکنندگانی فرستادیم، (72)

ولی بنگر عاقبت انذارشوندگان چگونه بود! (73)

مگر بندگان مخلص خدا! (74)

و نوح، ما را خواند (و ما دعای او را اجابت کردیم); و چه خوب اجابت کننده‏ای هستیم! (75)

و او و خاندانش را از اندوه بزرگ رهایی بخشیدیم، (76)

و فرزندانش را همان بازماندگان (روی زمین) قرار دادیم، (77)

و نام نیک او را در میان امتهای بعد باقی نهادیم. (78)

سلام بر نوح در میان جهانیان باد! (79)

ما این گونه نیکوکاران را پاداش می‏دهیم! (80)

چرا که او از بندگان باایمان ما بود! (81)

سپس دیگران ( دشمنان او) را غرق کردیم! (82)

و از پیروان او ابراهیم بود; (83)

(به خاطر بیاور) هنگامی را که با قلب سلیم به پیشگاه پروردگارش آمد; (84)

هنگامی که به پدر و قومش گفت: «اینها چیست که می‏پرستید؟! (85)

آیا غیر از خدا به سراغ این معبودان دروغین می‏روید؟! (86)

شما درباره پروردگار عالمیان چه گمان می‏برید؟! (87)

(سپس) نگاهی به ستارگان افکند... (88)

و گفت: «من بیمارم (و با شما به مراسم جشن نمی‏آیم)!» (89)

آنها از او روی برتافته و به او پشت کردند (و بسرعت دور شدند.) (90)

(او وارد بتخانه شد) مخفیانه نگاهی به معبودانشان کرد و از روی تمسخر گفت: «چرا (از این غذاها) نمی‏خورید؟! (91)

(اصلا) چرا سخن نمی‏گویید؟!» (92)

سپس بسوی آنها رفت و ضربه‏ای محکم با دست راست بر پیکر آنها فرود آورد (و جز بت بزرگ، همه را درهم شکست). (93)

آنها با سرعت به او روی آوردند. (94)

گفت: «آیا چیزی را می‏پرستید که با دست خود می‏تراشید؟! (95)

با اینکه خداوند هم شما را آفریده و هم بتهایی که می‏سازید!» (96)

(بت‏پرستان) گفتند: «بنای مرتفعی برای او بسازید و او را در جهنمی از آتش بیفکنید!» (97)

آنها طرحی برای نابودی ابراهیم ریخته بودند، ولی ما آنان را پست و مغلوب ساختیم! (98)

(او از این مهلکه بسلامت بیرون آمد) و گفت: «من به سوی پروردگارم می‏روم، او مرا هدایت خواهد کرد! (99)

پروردگارا! به من از صالحان ( فرزندان صالح) ببخش!» (100)

ما او ( ابراهیم) را به نوجوانی بردبار و صبور بشارت دادیم! (101)

هنگامی که با او به مقام سعی و کوشش رسید، گفت: «پسرم! من در خواب دیدم که تو را ذبح می‏کنم، نظر تو چیست؟» گفت‏«پدرم! هر چه دستور داری اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهی یافت!» (102)

هنگامی که هر دو تسلیم شدند و ابراهیم جبین او را بر خاک نهاد... (103)

او را ندا دادیم که: «ای ابراهیم! (104)

آن رؤیا را تحقق بخشیدی (و به ماموریت خود عمل کردی)!» ما این گونه، نیکوکاران را جزا می‏دهیم! (105)

این مسلما همان امتحان آشکار است! (106)

ما ذبح عظیمی را فدای او کردیم، (107)

و نام نیک او را در امتهای بعد باقی نهادیم! (108)

سلام بر ابراهیم! (109)

این گونه نیکوکاران را پاداش می‏دهیم! (110)

او از بندگان باایمان ما است! (111)

ما او را به اسحاق -پیامبری از شایستگان- بشارت دادیم! (112)

ما به او و اسحاق برکت دادیم; و از دودمان آن دو، افرادی بودند نیکوکار و افرادی آشکارا به خود ستم کردند! (113)

ما به موسی و هارون نعمت بخشیدیم! (114)

و آن دو و قومشان را از اندوه بزرگ نجات دادیم! (115)

و آنها را یاری کردیم تا بر دشمنان خود پیروز شدند! (116)

ما به آن دو، کتاب روشنگر دادیم، (117)

و آن دو را به راه راست هدایت نمودیم! (118)

و نام نیکشان را در اقوام بعد باقی گذاردیم! (119)

سلام بر موسی و هارون! (120)

ما این گونه نیکوکاران را پاداش می‏دهیم! (121)

آن دو از بندگان مؤمن ما بودند! (122)

و الیاس از رسولان (ما) بود! (123)

به خاطر بیاور هنگامی را که به قومش گفت: «آیا تقوا پیشه نمی‏کنید؟! (124)

آیا بت «بعل‏» را می‏خوانید و بهترین آفریدگارها را رها می‏سازید؟! (125)

خدایی که پروردگار شما و پروردگار نیاکان شماست!» (126)

اما آنها او را تکذیب کردند; ولی به یقین همگی (در دادگاه عدل الهی) احضار می‏شوند! (127)

مگر بندگان مخلص خدا! (128)

ما نام نیک او را در میان امتهای بعد باقی گذاردیم! (129)

سلام بر الیاسین! (130)

ما این گونه نیکوکاران را پاداش می‏دهیم! (131)

او از بندگان مؤمن ما است! (132)

و لوط از رسولان (ما) است! (133)

و به خاطر بیاور زمانی را که او و خاندانش را همگی نجات دادیم، (134)

مگر پیرزنی که از بازماندگان بود (و به سرنوشت آنان گرفتار شد)! (135)

سپس بقیه را نابود کردیم! (136)

و شما پیوسته صبحگاهان از کنار (ویرانه‏های شهرهای) آنها می‏گذرید... (137)

و (همچنین) شبانگاه; آیا نمی‏اندیشید؟! (138)

و یونس از رسولان (ما) است! (139)

به خاطر بیاور زمانی را که به سوی کشتی پر (از جمعیت و بار) فرار کرد. (140)

و با آنها قرعه افکند، (و قرعه به نام او افتاد و) مغلوب شد! (141)

(او را به دریا افکندند) و ماهی عظیمی او را بلعید، در حالی که مستحق سرزنش بود! (142)

و اگر او از تسبیح‏کنندگان نبود... (143)

تا روز قیامت در شکم ماهی می‏ماند! (144)

(به هر حال ما او را رهایی بخشیدیم و) او را در یک سرزمین خشک خالی از گیاه افکندیم در حالی که بیمار بود! (145)

و بوته کدوئی بر او رویاندیم (تا در سایه برگهای پهن و مرطوبش آرامش یابد)! (146)

و او را به سوی جمعیت یکصد هزار نفری -یا بیشتر- فرستادیم! (147)

آنها ایمان آوردند، از این رو تا مدت معلومی آنان را از مواهب زندگی بهره‏مند ساختیم! (148)

از آنان بپرس: آیا پروردگارت دخترانی دارد و پسران از آن آنهاست؟! (149)

آیا ما فرشتگان را مؤنث آفریدیم و آنها ناظر بودند؟! (150)

دانید آنها با این تهمت بزرگشان می‏گویند: (151)

«خداوند فرزند آورده!» ولی آنها به یقین دروغ می‏گویند! (152)

آیا دختران را بر پسران ترجیح داده است؟! (153)

شما را چه شده است؟! چگونه حکم می‏کنید؟! (هیچ می‏فهمید چه می‏گویید؟!) (154)

آیا متذکر نمی‏شوید؟! (155)

یا شما دلیل روشنی در این باره دارید؟ (156)

کتابتان را بیاورید اگر راست می‏گویید! (157)

آنها ( مشرکان) میان او ( خداوند) و جن، (خویشاوندی و) نسبتی قائل شدند; در حالی که جنیان بخوبی می‏دانند که این بت‏پرستان در دادگاه الهی احضار می‏شوند! (158)

منزه است خداوند از آنچه توصیف می‏کنند، (159)

مگر بندگان مخلص خدا! (160)

شما و آنچه را پرستش می‏کنید، (161)

هرگز نمی‏توانید کسی را (با آن) فریب دهید، (162)

مگر آنها که در آتش دوزخ وارد می‏شوند! (163)

و هیچ یک از ما نیست جز آنکه مقام معلومی دارد; (164)

و ما همگی (برای اطاعت فرمان خداوند) به صف ایستاده‏ایم; (165)

و ما همه تسبیح‏گوی او هستیم! (166)

آنها پیوسته می‏گفتند: (167)

«اگر یکی از کتابهای پیشینیان نزد ما بود، (168)

به یقین، ما بندگان مخلص خدا بودیم!» (169)

(اما هنگامی که این کتاب بزرگ آسمانی بر آنها نازل شد،) به آن کافر شدند; ولی بزودی (نتیجه کار خود را) خواهند دانست! (170)

وعده قطعی ما برای بندگان فرستاده ما از پیش مسلم شده... (171)

که آنان یاری شدگانند، (172)

و لشکر ما پیروزند! (173)

از آنها ( کافران) روی بگردان تا زمان معینی (که فرمان جهاد فرارسد)! (174)

و وضع آنها را بنگر (چه بی‏محتواست) اما بزودی (نتیجه اعمال خود را) می‏بینند! (175)

آیا آنها برای عذاب ما شتاب می‏کنند؟! (176)

اما هنگامی که عذاب ما در آستانه خانه‏هایشان فرود آید، انذارشدگان صبحگاه بدی خواهند داشت! (177)

از آنان روی بگردان تا زمان معینی! (178)

و وضع کارشان را ببین; آنها نیز به زودی (نتیجه اعمال خود را) می‏بینند! (179)

منزه است پروردگار تو، پروردگار عزت (و قدرت) از آنچه آنان توصیف می‏کنند. (180)

و سلام بر رسولان! (181)

و حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است! (182)